GitHub Nedir? Ne İşe Yarar?

Son yüzyılda hızla gelişen bilişim ve yazılım sektöründe, tasarım ve geliştirme süreçlerine dahil olan
pek çok farklı ekip ve geliştiricinin katılımıyla versiyon kontrol sistemleri ihtiyacı gün geçtikçe daha
kritik ve büyük bir zorunluluk haline geldi. Versiyonlama sayesinde büyük ekipler ya da farklı
lokasyonlardaki geliştiriciler ortak projelerde çalışarak, yapılan değişikliklerin etkisini kolayca
karşılaştırıp, sorun yaşanması durumunda ise çalışmanın değişiklikten önceki sürümüne geri
dönebilirler. Yazılım geliştirme projelerindeki bu ihtiyaca cevap verecek web tabanlı bir platform
olarak kurulan GitHub, milyonlarca geliştiricinin vazgeçilmez tercihi haline geldi. Bu yazımızda sizlere
bir rehber oluşturabilmek amacıyla git ne işe yarar, github nedir ve github nasıl kullanılır konularında
bilgi verecek, konuyla ilgili sıkça sorulan soruları cevaplandıracağız.

Versiyon kontrolü nedir?

Github nedir nasıl kullanılır konusuna detaylıca girmeden önce versiyon kontrolü hakkında biraz bilgi
vermemiz gerekir.
Versiyon kontrolü aynı zamanda revizyon kontrolü, sürüm kontrolü ya da kaynak kontrolü gibi farklı
şekilde adlandırılır. Belgeler, yazılımlar, web siteleri ya da diğer veri koleksiyonlarında uygulanan
değişikliklerin yönetilmesini sağlayan sistemler anlamına gelir. Yapılan değişiklikleri takip edebilmek
için revizyon ya da versiyon numarası denilen bir harf ya da sayı kodu verilir. Örneğin yapılan ilk
değişiklik grubu revizyon 1 (ya da versiyon 1), daha sonra yapılan değişiklik grubu revizyon 2 olarak
takip edilir. Yapılan her revizyonda değişikliği yapan kişi ve zaman bilgisi kaydedilir. Önceki
revizyonları geri yüklemek, karşılaştırmak ya da birleştirmek mümkündür.

Git ne işe yarar?

Git, herhangi bir bilgisayar dosyasındaki değişiklikleri takip eden, genellikle programcılar arasında
koordinasyonu sağlamak amacıyla yazılım geliştirme sürecinde kullanılan bir kaynak kod kontrol ya da
versiyon kontrol sistemidir. Git sisteminin amacı veri bütünlüğü sağlayan, hızlı, dağıtık çalışan,
binlerce farklı bilgisayarda çalışma imkânı veren iş akışları desteği veren bir sürüm kontrol sistemi
oluşturmaktır.
Açık kaynaklı ve ücretsiz bir yazılım olan Git versiyon sistemi kullanan her bir proje ya da çalışma
dizini, tüm versiyon geçmişini merkezi depo ya da internet erişimi olmadan barındıran tam teşekküllü
bir depo olarak çalışır. Aynı projeye ait farklı depolardan birindeki kopyada yapılan revizyon, güvenli
bir değerlendirme yapılarak kabul edilir. Yapılan değişikliğe güvenilmiyorsa, o değişiklik kabul edilmez
ve o sürüm ayrıca kendi geliştirmelerini yaparak devam eder.

GitHub Nedir?

GitHub, geliştiricilerin kodlarını kaydetmesine ve yönetmesine, kodlardaki değişikliklerin ayrıntılı olarak takibini sağlamasına ve kontrol etmesine yardımcı olmak için geliştirilen bir web sitesi ve bulut tabanlı bir hizmet platformudur. GitHub’ın arayüzünün son derece kolay ve kullanıcı dostu olması nedeniyle, kodlama bilgisi çok az olanlar ya da hiç olmayanlar bile Git’ten yararlanabilir, örneğin bazı kişiler GitHub’u kitap yazmak gibi diğer sürüm kontrolü gerektiren proje türlerini yönetmek için kullanmaktadır. GitHub olmadan Git’in kullanımı ise genellikle daha fazla komut satırı kullanımı ve teknik bilgi gerektirir.
GitHub kullanarak kod ya da dosya oluşturabilir, bunları değiştirip birleştirebilir, depolayabilir ve başka kişiler ile iş birliği yaparak çalışabilirsiniz. Ekibinizden herhangi biri, dosyalar için klasör mantığında oluşturulan GitHub deponuza erişebilir ve gerçek zamanlı olarak çalışmanın en son sürümünü görebilir. Böylece diğer ekip üyelerinin de görebileceği değişiklik ve düzenlemeleri yapabilirler. GitHub platformu kullananlar birbirlerinden istekte bulunabilir ve görüş alışverişi yapabilirler. Bu nedenle, dağıtık ve asenkron ortamlarda bulunan kodları koordine ederek paylaşmaya, iş birliği yapmaya olanak verdiği için “sosyal kodlama platformu” diye de adlandırılmaktadır.

GitHub Özellikleri Nelerdir?

Github nedir sorusuna cevap verdikten sonra, dünyada 4 milyon civarında kuruluş ve 100 milyon üzerinde geliştirici tarafından kullanılan GitHub platformunu bu kadar popüler hale getiren özellikler nedir birlikte inceleyelim.

Güçlü destek ve belge sağlama

GitHub kullanarak ihtiyaç duyduğunuz konularda eğitim ve sorularınızı yanıtlayabilecek destek belgelerinden kolayca yararlanabilirsiniz. Teknik bilgi ve becerileriniz çok daha gelişmiş olsa da GitHub’ın ne kadar yararlı olabileceğini fark edebilirsiniz.

Kullanım Kolaylığı

GitHub’da ücretsiz bir hesap açarak, milyonlarca açık kod deposuna erişebilirsiniz. Programcı olmasanız dahi, sürüm kontrolü gerektiren projelerde ekip üyelerinizle ya da başka kişiler ile iş birliği yaparak çalışma fırsatı bulabilirsiniz. Başkalarının açık kaynak kodlarını kendi projenize hız kazandırmak ya da geliştirmek için kullanabilirsiniz. Ayrıca GitHub’ın birim testi gibi daha basit görevleri otomatikleştirmesine izin vererek kalite seviyenizi arttırabilirsiniz.

İş Birliğini Desteklemesi

GitHub kullanırken, çalışmalarınızı diğer kişilerle iş birliği içinde yaparak, sürüm kontrolü özelliği ile değişiklikleri izleyebilirsiniz. Her zaman daha önce yapılan değişikliklere erişim imkânınız vardır. Ayrıca büyük ya da küçük tüm projelerinizde çok sayıda farklı kişi ile ortak çalışabilir, katkıda bulunan kişiler ile mesajlaşarak yaptıklarınız ile ilgili iletişim kurabilirsiniz.

GitHub Nasıl Kullanılır?

Şimdiye dek github nedir ne işe yarar hakkında detaylıca bilgi verdikten sonra artık github nasıl kullanılır konusuna geçiş yapabiliriz.

GitHub Platformuna Kaydolma

GitHub kullanabilmek için öncelikle ücretsiz bir GitHub hesabı açmanız gerekir. Elbette daha kapsamlı özelliklerinden faydalanmak isterseniz ücretli planlardan da satın alabilirsiniz. Sizin için uygun planı seçip gerekli bilgileri doldurun. Kayıt işlemi tamamlandıktan sonra GitHub’ı incelemeye başlayabilirsiniz.

Bilgisayarınıza Git yükleme

Bilgisayarınıza Git yazılımını yükleyin, çünkü GitHub Git ile çalışır. Bazıları değişiklik yaparken Git’deki komut satırını kullanmayı tercih edebilir. Ancak biz yalnızca github nasıl kullanılır konusuna odaklanacağız.

GitHub Deposu (Repository) Oluşturma

Depo ya da repository proje dosyalarınızı depolayan bir dizindir. Dosya, kod, metin, fotoğraf, ya da projenizle ilgili olan her şeyi GitHub alanındaki deponuzda (repository) depolayabilirsiniz. Github hesabınıza girdiğinizde sağ üstteki profil resminin solundaki artı (+) tuşuna basarak “New repository”’yi seçin. Böylece deponuz oluşacaktır.

GitHub Dalları Oluşturma

Projelerin genellikle çok yönlü olması nedeniyle bazen birden fazla program sürümü gerekebilir.
Bir depo içinde birden fazla dal (branch) oluşturarak farklı sürümleri düzenleyebilirsiniz. Deponuz içinde otomatik olarak “master” denilen bir ana dal bulunur. Ana dalda düzenleme yapmadan önce farklı dallar üzerinde çalışmanız mümkündür. Yeni bir dal (branch) oluşturulduğunda, siz yeni değişiklik yapıp onu düzenleyinceye kadar ana dalın kopyası halinde duracaktır. Bir dal ile ana dalı birleştirmeden önce farklı birçok aşama ve onaydan geçmesi gerekir.
GitHub’da yeni bir dal oluşturmak için öncelikle yeni deponuza gidin. Dal:ana yani “branch: master” yazan menüye tıklayın. Bir dal ismi verin ve “create branch” yani “dal oluştur”a basın. Dallar hata düzeltmeleri yapmak ya da yeni özellikler eklemek için ideal bir imkân verir.

Dal üzerinde Değişiklik Oluşturma ve Kaydetme

GitHub’da eğer bir dal üzerinde değişiklik yapmak isterseniz, yeni oluşturulan dalın (branch) kod görüntüsüne gidin. Değiştireceğiniz dosyaya tıklayın, üst tarafta sağda olan kalem şekline basın. Gerekli değişiklikleri yaptıktan sonra açıklama kısmına mesaj yazın. Sonra “değişiklikleri tamamla” yani “commit changes” ‘e tıklayın. Yazmış olduğunuz açıklama mesajında değişikliklerin geçmişini görebilir ve diğer kişilerin projede yapılan değişiklikleri anlamasını sağlayabilirsiniz.

Çekme İsteği Açma

Herhangi bir dalın başka bir kişiye ait dal ile birleştirilmesi için çekme isteği yani pull request açmanız gerekir. Çekme isteği ile dahil etmek isteğiniz dal hakkında ilgili tarafı bilgilendirebilirsiniz. Bir çekme isteği ile, dallar arasındaki farklılıklar kırmızı ve yeşil olarak görünecektir. Ayrıca “@” özelliğini kullanarak geri bildirim almak istediğiniz kişileri ekleyebilirsiniz.
Çekme isteği açabilmek için önce “çekme isteği” yani “pull request” sekmesine gidip “yeni çekme isteği” yani “new pull request” düğmesine basmalısınız. Daha sonra da “örnek karşılaştırmalar” yani “example comparisons” kutusunda yaptığınız dalı bularak ve ana dal yani ile karşılaştırın. Değişiklikleri beğendiyseniz “çekme isteği oluştur” yani “create pull request” düğmesine tıklayın. Çekme isteğine başlık vererek değişiklikleri kısaca açıklayın. Bitirmek için de “çekme isteği oluştur” a tıklayın.

Çekme İsteğinizi Birleştirme

Çekme isteğini ana dal ile birleştirmek için “birleştirme çekme isteği” yani “merge pull request,” yazan düğmeye basın, “birleştirmeyi onayla”yı yani “confirm merge” seçin, işlem yapıldıktan sonra birleştirdiğiniz dalı silin.​

GitHub Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Aşağıda sizlere konuyla ilgili daha fazla yardımcı olabilmek için github nedir, github ne işe yarar, github kullanımı gibi konularda sıkça sorulan sorulara yer verdik.

Bu Yazıları da Sevebilirsiniz

Çerez Politikası Nedir? Ne İşe Yarar?

Ne zaman bir web sitesine girsek, ‘’bu site deneyimlerinizi daha da iyileştirmek için çerez (cookies)kullanmaktadır.’’ diye bir uyarı görüyoruz. Peki ...

Lazy Loading Nedir? Nasıl Yapılır?

SEO çalışmalarında her zaman kullanıcı deneyiminin ne kadar önemli olduğunu, web site görüntüsünün ne kadar profesyonel durması gerektiğinden bahseder...